Ieder kind verdient de best mogelijke start van zijn of haar leven en een optimale kans op een goede toekomst. De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Wij verbinden, informeren en faciliteren professionals uit het sociale en medische domein, zodat zij voor, tijdens en na de geboorte optimaal kunnen bijdragen aan een goede start.
“Ik voel me onveilig. Mijn moeder is verslaafd aan alcohol en maakt veel ruzie met haar nieuwe vriend. Daarom leef ik veel op straat, dat voelt veiliger dan thuis. Ik maak me zorgen: ik denk dat ik zwanger ben maar heb de afgelopen maanden ook drugs gebruikt. Ik durf geen afspraak te maken bij de verloskundige, daar schaam ik me teveel voor. Ik weet niet waar ik nu naartoe kan…”
‘Iets wat ik onderschat heb, is het moederschap.’ Anonieme moeder (39 jaar): “Ik heb bewust gekozen voor het ‘alleen’ opvoeden van een kind, waarvan de vader wel bekend is maar een kleinere rol zal hebben. Echter, iets wat ik onderschat heb, is het moederschap. Ook al stelde ik me in op het alleen opvoeden, ik wist niet dat het zo zwaar zou zijn - ik weet nu dat dat niet alleen kan.
Zij (red: jeugdverpleegkundige Bianca Klaver van de GGD Groningen/Stevig Ouderschap) is naast mij gaan staan en heeft met mij gekeken naar alle keien op de weg. Hoe gaat het met je na de bevalling? Weet je welke fase er aan zit te komen? Dit alles vanuit een respectvolle, coachende wijze waardoor ik zelf aan het denken werd gezet.
Het is belangrijk dat er iets als Stevig Ouderschap in mijn wijk bestaat. Een kind krijgen en opvoeden brengt veel met zich mee, wat ik me van te voren niet kon bedenken en hoe fijn is het dan dat iemand met je meedenkt en aansluiting vindt in de situatie waarin ik op dat moment zit.
Ik benadruk dat ik hoogopgeleid ben, 39 jaar en een sociaal vangnet heb...en toch heb ik vooral de start - de eerste 6 maanden - als loodzwaar ervaren. Dus voor die periode is het cruciaal dat er iemand is die je op weg helpt.
Ik zie Stevig Ouderschap als een vinger aan de pols, een steuntje in mijn rug die enorm heeft geholpen.”
Dit is een fragment uit een evaluatie van een Stevig Ouderschap-traject. Bianca Klaver, jeugdverpleegkundige bij de GGD Groningen, heeft deze moeder begeleid vanuit de interventie Stevig Ouderschap. Haar doel? “De intuïtie van ouders aanspreken en hen zelfvertrouwen geven. Met mijn huisbezoeken hoop ik de kans op een veilige en kansrijke omgeving voor kinderen te vergroten” zegt ze in het AUGEO magazine.
Stevig Ouderschap bestaat uit ongeveer 6 tot 10 huisbezoeken gedurende de eerste 1,5 jaar van het kind door een speciaal opgeleide jeugdverpleegkundige van de GGD Groningen. Bianca: “Elk gezin is anders. Ik bezoek alleenstaande moeders, maar ook families met een rugzak. Ik kijk naar wat ze nodig hebben. Ik praat over hun rol als ouder: wat kun je allemaal verwachten en wat heeft jouw kind straks nodig? Ik vertel ze dat het zeker niet alleen maar een roze wolk zal zijn.”
Vroegtijdige ondersteuning van gezinnen kan veel ellende voorkomen, zegt Bianca in datzelfde magazine. “Ouders vertellen vaak ook over hun eigen jeugd, zijn soms heel bang om dezelfde fouten te maken. Ik bedacht dat ik als Stevig Ouderschap verpleegkundige vaak samen met ouders naar keien op hun weg kijk en probeer hoe zij hier voorbij aan kunnen gaan, er over heen kunnen stappen zonder te struikelen.”
Bianca Klaver is sinds april 2016 werkzaam als jeugdverpleegkundige bij de GGD in Groningen. Een ‘prachtbaan’ zoals ze het zelf omschrijft, waarbij geen dag hetzelfde is. Ze wil op een laagdrempelige, normaliserende en preventieve wijze aansluiten bij de zorg rondom o.a. gezinnen, kinderen, scholen, kinderdagcentra in samenwerking met het JGZ-team. De zorg rondom zwangeren in kwetsbare situaties en Stevig Ouderschap zijn pijlers die ze als zeer waardevol en belangrijk vindt in de preventieve jeugdgezondheidszorg.
Heb je vragen over (de inzet van) Stevig Ouderschap, kijk dan op de speciale interventiepagina. Of lees de belangrijkste feiten over Stevig Ouderschap in deze infographic.
Dit verhaal is met toestemming van alle betrokkenen geplaatst en gebaseerd op een evaluatie, het blog ‘Keien op de weg’ van Bianca Klaver en het artikel ‘Steun en toeverlaat van jonge ouders’ in AUGEO magazine.
"Ik overwoog sterilisatie, maar omdat ik minima ben is dat een erg dure uitgave." - Silla, 33 jaar
Het is die ene opmerking van een verpleegkundige in het ziekenhuis. Een opmerking over Nu Niet Zwanger, waardoor Silla de mogelijkheid krijgt tot sterilisatie. "Ik overwoog sterilisatie, maar omdat ik minima ben is dat een erg dure uitgave." Lidwien Martens van Nu Niet Zwanger ging met haar in gesprek en hielp Silla sterilisatie mogelijk te maken. "Lidwien staat je echt bij. Als ik steun wil, dan geeft ze dat ook echt."
Silla: "Ik begeleidde een jonge moeder (25) van vier kinderen en was aanwezig bij de geboorte van haar jongste kindje. Daar in het ziekenhuis vertelde een verpleegkundige over Nu Niet Zwanger. Op dat moment dacht ik, misschien kom ik ook wel in aanmerking."
Silla: "Ik vind kinderen super leuk. En ik zou mijn kind alles willen bieden wat een kind zou moeten krijgen, maar ik kan dat mijn kind niet bieden op lichamelijk vlak. Ik overwoog een sterilisatie, maar omdat ik minima ben is dat een erg dure uitgave. Want, om een sterilisatie vergoed te krijgen, is een hoge, aanvullende verzekering nodig."
Silla zoekt zelf contact met Nu Niet Zwanger. Silla: "Na het verhaal van de verpleegkundige heb ik Lidwien gebeld." Lidwien is inhoudelijk coördinator van Nu Niet Zwanger. Silla: "Zij kwam bij mij thuis op bezoek. We hebben gekletst en op mijn vraag over de sterilisatie zei ze: 'Natuurlijk kan dat'. Lidwien heeft het in het team besproken en we kregen groen licht. Toen heeft de sterilisatie snel plaatsgevonden."
Lidwien: "Iedereen kan zich bij ons aanmelden. Dat hoeft niet via een indicatie. Gewoon even bellen of mailen en dan gaan we het gesprek aan." Of de vraag dan al duidelijk moet zijn? "Nee, je hoeft niet precies te weten wat je wil. We gaan allereerst samen in gesprek. Tijdens het gesprek gaat het over het wel of niet hebben van een kinderwens. Het regie nemen."
Rond de sterilisatie en daarna heeft Silla veel aan Lidwien. "Lidwien staat je echt bij. Als ik steun wil, dan geeft ze dat ook echt. De sterilisatie geeft me veel rust. Ik weet dat ik niet zwanger kan worden."
Op de vraag wat Silla hulpverleners wil meegeven zegt ze: "Ik heb zelf in de jeugdzorg gewerkt en veel jonge meiden zien struggelen. Waren ze opeens zwanger, volgde uithuisplaatsingen, etc. Als ze toch eens wisten dat Lidwien en het programma Nu Niet Zwanger bestond."
Beide bevestigen dat er nog niet veel over de kinderwens, dan wel anticonceptie wordt gesproken. Silla: "Een sterilisatie is spannend. Er zijn niet veel mensen die daarover praten. Je kunt je alleen voelen, dan is het fijn als een persoon als Lidwien er voor je is." Dankzij Lidwien heeft SIlla zich gesterkt gevoeld.
Ook Lidwien bevestigt het stigma: "We mogen wel wat opener over dit onderwerp spreken. We hebben het wel over seks, maar niet over de regie voeren over kinderwens of anticonceptie."