Les aan jongeren over gezonde zwangerschap – in Groningen!

Het is belangrijk om jongeren zo vroeg mogelijk te informeren over hun eigen rol in gezond zwanger worden, het liefst als er nog lang geen sprake is van een baby. Op die manier slaan jongeren de informatie al op en maken ze hopelijk gezonde keuzes tegen de tijd dat ze zwanger (willen) worden. De KNOV en TNO ontwikkelden daarom het lesprogramma Niet of wel zwanger? Het lespakket bestaat uit een interactieve les in de klas en een website www.nietofwelzwanger.nl voor mbo-leerlingen. 

De les gaat over thema’s als voeding tijdens de zwangerschap, het effect van alcohol, roken en drugs op het ongeboren kind, tienerzwangerschap, anticonceptie, soa’s en andere gezondheidskwesties die van invloed zijn op de gezondheid van moeder en kind. De inhoud van de website is nauwkeurig afgestemd met de doelgroep zelf; in gesprekken konden ze aangeven wat zij echt belangrijk vinden. De inrichting van de site is met korte artikelen en veel beeld afgestemd op het internetgedrag van jongeren. 
Interactieve les 
In de klas wordt de Centering-methodiek gebruikt. Deze methodiek wordt ook steeds meer in verloskundigenpraktijken gebruikt om zwangeren in een groep samen te brengen. De docenten hebben alleen een faciliterende rol. Zij proberen een discussie op gang te brengen, en de vraag van de een roept vaak ook weer een vraag op bij de ander. De leerlingen bepalen de inhoud van de lessen en daardoor sluit de les goed aan op hun eigen behoeften. Bekijk hier de informatieve video Niet of Wel Zwanger (2.19 minuten). 

Effectiviteit 

Eerder onderzoek in de regio Hollands Midden wees uit dat Niet of wel zwanger een effectief lesprogramma is en dat studenten na afloop een beter geïnformeerde keuze maken over gezond zwanger worden. De studenten vonden de lessen leuk en leerzaam, wisten meer over de ontwikkeling van de baby in de baarmoeder en de schadelijke effecten van bijvoorbeeld alcohol en drugs. Leerlingen wisten na de les meer over de eigen invloed op een gezonde zwangerschap, en geven aan gemotiveerd te zijn om hier bij een toekomstige zwangerschap ook echt wat mee te doen. 
Zowel mannelijke als vrouwelijke studenten, maar ook docenten zijn zeer enthousiast over het lesprogramma.

Onderzoek naar Niet of wel zwanger 

In het schooljaar 2020/2021 voert TNO onderzoek uit naar de landelijke verspreiding en continuatie van Niet of wel zwanger op mbo-scholen. Naast verloskundigen worden mbo-docenten en -gastdocenten, zoals GGD-medewerkers, getraind om de lessen op scholen te kunnen geven. 
Het doel van dit onderzoek is inzicht te krijgen in de kosten en kwaliteit van het lesprogramma, de randvoorwaarden en de mogelijkheden voor landelijke verspreiding. Hiervoor worden er verspreid door Nederland ruim 100 lessen gegeven op scholen. Aan dit onderzoek doen 3 regio’s mee, te weten: Zuid-Limburg, Noord-Nederland en Hollands-Midden. 

Training gastdocenten en start lessen Groningen 

De training voor de gastdocenten bestaat uit een (fysieke) scholing van een dagdeel en een e-learning over de ontwikkeling van zwangerschap en wat hier invloed op heeft. Verspreid over de provincie Groningen hebben zich inmiddels 10 mensen opgegeven om de training te volgen. Vanwege coronamaatregelen is een eerder geplande scholing uitgesteld en verschoven naar eind april/begin mei 2021. Onder voorbehoud zullen de lessen op scholen in september 2021 starten.